มาทำความรู้จักฟันแท้กันเถอะ

หลังจากฟันน้ำนมหลุดจะเป็นช่วงที่คุณพ่อคุณแม่ต้องเฝ้าดูพัฒนาการของฟันแท้ของลูกอย่างใกล้ชิด เนื่องจากมีโอกาสเจอความผิดปกติได้ทุกเมื่อ วันนี้เราจะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับฟันแท้ให้มากขึ้น เพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพช่องปากที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต

ฟันแท้คืออะไร

ฟันแท้เป็นฟันที่ขึ้นมาหลังจากฟันน้ำนมหลุดออกจากปาก มีทั้งหมด 32 ซี่ แบ่งเป็นฟันบน 16 ซี่ และฟันล่าง 16 ซี่ ซึ่งฟันแท้แต่ละซี่จะมีหน้าที่แตกต่างกัน เช่น ฟันหน้าใช้ตัดหรือกัดอาหาร ส่วนฟันเขี้ยวใช้ฉีกอาหารให้แยกออกจากกัน เป็นต้น

ระยะเวลาที่ฟันแท้ขึ้น

โดยฟันแท้ซี่แรกจะขึ้นต่อเมื่อเด็กมีอายุ 6 ปีขึ้นไป เป็นฟันแท้ที่ขึ้นมาอยู่ท้ายฟันกรามน้ำนมทั้ง 2 ซี่ หากฟันซี่แรกนี้เกิดผุขึ้นมา ย่อมส่งผลให้ฟันแท้อื่นๆ ขึ้นไม่ตรงตำแหน่งและกลายเป็นฟันซ้อน หรือฟันเก หลังจากนั้นฟันแท้จะทยอยเกิดขึ้นมาทดแทนฟันน้ำนมที่หลุดออกไป ซึ่งฟันแท้จะขึ้นตามมาอีกจำนวน 28 ซี่ เมื่อเด็กมีอายุ 12-13 ปี ต่อจากนั้นฟันจะไม่ขึ้นมาอีกจนถึงอายุ 18 ปี จึงมีฟันแท้อีก 4 ซี่ ขึ้นมาอีกจนครบ 32 ซี่

ส่วนฟันแท้ 4 ซี่สุดท้าย หรือ ฟันคุด นั้นเป็นฟันกรามทั้งหมดที่อยู่ข้างซี่ในสุด ไม่ได้ชิดติดกับฟัน 28 ซี่แรกและอาจเอียงออกจากแนวฟันทำให้เกิดช่องว่างขึ้น โดยทั่วไปหมอฟันเด็กจะแนะนำให้ถอนออก

ฟันแท้ซี่ไหนขึ้นก่อน-หลังบ้าง มาดูกัน

1. ฟันหน้าซี่กลางบน

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 7-8 ปี

2. ฟันหน้าซี่ล่างบน

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 8-9 ปี

3. ฟันเขี้ยวบน

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 11-12 ปี

4. ฟันกรามน้อยซี่ที่ 1 บน

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 10-11 ปี

5. ฟันกรามน้อยซี่ที่ 2 บน

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 10-12 ปี

6. ฟันกรามซี่ที่ 1 บน

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 6-7 ปี

7. ฟันกรามซี่ที่ 2 บน

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 12-13 ปี

8. ฟันกรามซี่ที่ 3 บน

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 17-21 ปี

9. ฟันกรามซี่ที่ 1 ล่าง (ขึ้นเป็นซี่แรก)

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 6-7 ปี

10. ฟันกรามซี่ที่ 2 ล่าง

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 11-12 ปี

11. ฟันกรามซี่ที่ 3 ล่าง

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 17-21 ปี

12. ฟันกรามน้อยซี่ที่ 1 ล่าง

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 11-12 ปี

13. ฟันกรามน้อยซี่ที่ 2 ล่าง

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 11-12 ปี

14. ฟันเขี้ยวล่าง

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 9-10 ปี

15. ฟันหน้าซี่ข้างล่าง

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 7-8 ปี

16. ฟันหน้าซี่กลางล่าง

เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 6-7 ปี

ลักษณะความต่างของฟันแท้กับฟันน้ำนม

• ฟันแท้มีสีขาวอมเหลือง
• ฟันมีขนาดใหญ่กว่าฟันน้ำนม
• ฟันแท้ซี่ที่ 4 และซี่ที่ 5 นับจากกึ่งกลางใบหน้าจะเป็นฟันกรามน้อยขนาดเล็ก ซึ่งฟันน้ำนมจะมีแค่ฟันกรามเท่านั้น
• ฟันแท้จะเริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 6 ปี ขึ้นมาแทนที่ฟันน้ำนมเรื่อยๆ จนครบซี่สุดท้ายเมื่ออายุ 18 ปี
• เมื่อฟันแท้ขึ้นครบจะมี 32 ซี่ ต่างจากฟันน้ำนมที่มีเพียง 20 ซี่

ไขข้อข้องใจเกี่ยวกับฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม

• โดยทั่วไปมักพบฟ้นแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนมบริเวณฟันหน้าล่าง หากปล่อยไว้นานเป็นเดือน รากฟันน้ำนมจะค่อยๆ ละลายและหลุดไปเองตามธรรมชาติ
• หรือหากกระดูกขากรรไกรขยายมากพอภายในเวลา 3 เดือน ฟันแท้ที่ขึ้นซ้อนอยู่ด้านหลังจะเคลื่อนออกมาเองตามธรรมชาติ
• หากพบฟ้นแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนมบริเวณฟันหน้าบน หมอฟันเด็กจะตรวจดูการสบฟันว่ามีปัญหาหรือไม่
  และอาจต้องถอนฟันน้ำนมซี่หน้าบนเพื่อป้องกันปัญหาดังกล่าว
• หากฟันแท้งอกขึ้นมาไม่ถึงครึ่งซี่ สามารถโยกฟันน้ำนมเบาๆ เพื่อกระตุ้นให้ฟันน้ำนมหลุดเอง หากฟันแท้งอกขึ้นมาเกินกว่าครึ่งซี่แล้วฟันน้ำนมยังไม่โยกสักที หมอฟันเด็กจึงจะถอนฟันน้ำนมซี่นั้นออก
• หากมีฟันน้ำนมโยกอยู่ จนลูกรู้สึกปวดและกินข้าวไม่ได้ ก็ควรถอนออกเช่นกัน

วิธีการดูแลรักษาฟันแท้ที่เพิ่งขึ้นมาใหม่

• ทำความสะอาดช่องปากด้วยการแปรงฟัน ใช้ไหมขัดฟัน และน้ำยาบ้วนปากอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง หรือทุกครั้งหลังมื้ออาหารอย่างน้อย 30 นาที
• พบหมอฟันเด็กทุก 6 เดือน เพื่อขูดหินปูนและเช็คสุขภาพช่องปาก
• หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารหรือขนมจุกจิกหลังมื้ออาหาร ป้องกันฟันผุซึ่งส่งผลต่อฟันแท้ที่ขึ้นตามมา
• หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด เช่น หวานจัด หรือเย็นจัด เพื่อป้องกันเคลือบฟันถูกทำลาย

บทความที่น่าสนใจ

• วิธีการดูแลฟันน้ำนมอย่างไรให้ถูกวิธี
• ดูแลสุขภาพช่องปากลูกน้อยง่ายๆ เริ่มต้นที่ฟันซี่แรก
• เพิ่มเสน่ห์รอยยิ้มให้สวยด้วยการดูแลฟันเขี้ยวที่ดี

ปรึกษา นัดหมาย หรือสอบถามเพิ่มเติม

คลินิกทันตกรรม Homey Dental Clinic เป็นคลินิกที่มีบริการการดูแลฟันและสุขภาพเหงือกอย่างครบวงจร ไม่ว่าจะเป็นการทำฟันแบบป้องกัน เช่น เคลือบฟลูออไรด์ อุดฟัน ขูดหินปูน ขัดฟัน การทำฟันแบบรักษา เช่น ถอนฟัน รักษารากฟัน ฟันเทียม ฟันปลอม ผ่าฟันคุด และการทำฟันเพื่อความงามเช่น จัดฟันโลหะ จัดฟันดามอน จัดฟันแบบใส (invisalign) ทำรีเทนเนอร์ การฟอกสีฟันด้วย Zoom ทุกเคสดูแลโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

นอกจากนี้ยังเป็นคลินิกเฉพาะทางด้านการดูแลสุขภาพฟันเด็กโดยมีทันตแพทย์เด็กที่จบมาโดยเฉพาะถึง 8 ท่าน ทำให้สามารถรับมือกับปัญหาเด็กกลัวหมอฟัน เพราะที่นี่เน้นการดูแลเด็กอย่างเป็นมิตร บรรยากาศเหมือนอยู่ที่บ้าน ทำให้เด็กสามารถมาหาหมอฟันอย่างมีความสุข เปิดประสบการณ์ใหม่ให้เด็กไม่กลัวการรักษาฟัน

สาขาทั้งหมดของ Homey Dental Clinic 

สาขากาญจนาภิเษก ซอย 7/2 แขวง ศาลาธรรมสพน์ เขตทวีวัฒนา กรุงเทพมหานคร 10170	สาขาประดิษฐ์มนูญธรรม 991 ซอย ลาดพร้าว 87 แขวงคลองจั่น เขตบางกะปิ กรุงเทพมหานคร 10240	สาขา I’m Park จุฬา (เฉพาะเด็ก) โครงการ I’mpark จุฬาฯ  355 ถนน เจริญเมือง แขวง วังใหม่ กรุงเทพมหานคร 10330