เหงือกบวม: ภัยร้ายที่ทำลายสุขภาพฟันของลูกน้อย

หนึ่งในปัญหาสุขภาพที่เด็กหลายคนเป็นกันบ่อยก็คือปัญหาเหงือกบวมที่ทำเอาเด็กหลายคนกินไม่ได้ นอนไม่หลับกันอยู่หลายวัน ซึ่งอาจส่งผลระยะยาวต่อสุขภาพช่องปากในอนาคต วันนี้ Homey Dental Clinic จะพามาทำความรู้จักกับภาวะเหงือกบวมให้มากกว่าที่เคย เพื่อหาทางรับมือและแก้ไขโดยเร็วที่สุด

อย่าปล่อยให้เหงือกบวมเรื้อรังจนเกินเยียวยา

โดยทั่วไปอาการเหงือกบวมเกิดจากการทำความสะอาดช่องปากไม่ทั่วถึงจนทำให้เชื้อแบคทีเรียที่สะสมในช่องปาก จากนั้นจะเกิดการระคายเคืองและทำให้เหงือกอักเสบ นอกจากนี้ยังมีอีกหลายสาเหตุตามระดับความรุนแรง ดังนี้

1. การทำความสะอาดช่องปากไม่ถูกวิธี

โดยเฉพาะเด็กช่วงอายุ 3-12 ปี ที่อาจไม่มีความรู้ความเข้าใจมากพอในการทำความสะอาดช่องปาก จนอาจละเลยและทำให้เกิดปัญหาเหงือกบวมได้

.

2. ฟันผุ

หากมีฟันผุลึกไปจนถึงโพรงประสาทฟัน ทำให้เหงือกบวม มีตุ่มหนอง และเกิดหลุมกว้าง

.

3. มีฟันคุด

มีฟันคุดและเกิดการระคายเคืองติดต่อกัน

.

4. มีกระดูกงอก

ทำให้เหงือกถูกดันออกมาจนเกิดการอักเสบ

.

5. มีแผลบริเวณเหงือก

เกิดจากเหงือกบาดเจ็บจากแผลร้อนในบริเวณเหงือกพอดี

.

6. ภาวะขาดสารอาหาร

โดยเฉพาะวิตามิน B และ C ซึ่งส่งผลต่อความแข็งแรงของเหงือกและฟัน

.

7. ผลข้างเคียงของยาบางประเภท

เช่น ยากันชักบางชนิด

.

8. การระคายเคืองจากการติดอุปกรณ์ทางทันตกรรม

เช่น ฟันปลอม เหล็กจัดฟัน รีเทนเนอร์

.

9. ผลข้างเคียงจากการใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดช่องปาก

การแพ้สารประกอบบางอย่างจากยาสีฟันหรือน้ำยาบ้วนปาก จนทำให้เกิดการระคายเคืองและเกิดแผลในช่องปาก รวมถึงการใช้แปรงสีฟันขนแปรงแข็งเกินไปหรือใช้ไหมขัดฟันผิดวิธี

.

ประเภทของเหงือกบวม

โดยทั่วไปแล้วอาการเหงือกบวมมักไม่แสดงอาการให้เห็นภายนอกมาก นอกจากเหงือกนูนแดงขึ้นมาพร้อมกับอาการปวด แต่จริงๆ แล้วมีการแบ่งประเภทตามอาการต่างๆ ดังนี้

.

1.อาการเหงือกบวมแดงอักเสบ

สังเกตจากสีของเหงือกจะเปลี่ยนจากชมพูอ่อนเป็นแดงเข้ม หากอาการหนักมากอาจเป็นสีม่วงและเหงือกจะบวมขึ้นเรื่อย ๆ จนบิดเนื้อฟัน หากสัมผัสบริเวณที่บวมจะรู้สึกเจ็บหรือมีเลือดออกตามไรฟันขณะแปรงฟัน อาจเกิดโอกาสฟันผุตามมาด้วย

.

2. อาการเหงือกบวมเป็นหนอง

เกิดจากการปล่อยให้เหงือกอักเสบเป็นเวลานานและไม่ได้รับการรักษา อาการทั่วไปจะคล้ายกับอาการเหงือกบวมแดงอักเสบ แต่มีของเหลวขุ่นข้นหรือหนองร่วมด้วย หากใช้มือกดบริเวณเหงือกอักเสบจะพบหนองไหลออกมาจากขอบเหงือก

.

3. รากฟันอักเสบ

เกิดจากฟันผุลึกลงไปถึงโพรงประสาทฟัน ทำให้เส้นเลือดในโพรงประสาทฟันอักเสบและเกิดตุ่มหนองที่เหงือกขึ้น สังเกตจากสีของฟันที่เปลี่ยนเป็นสีคล้ำขึ้น หากเคี้ยวอาหารจะรู้สึกเจ็บและเสียวฟัน

.

เหงือกบวมระยะต่างๆ

1. ระยะเหงือกอักเสบ

เป็นอาการโรคเหงือกอักเสบเบื้องต้น เกิดจากคราบพลัคและคราบจุลินทรีย์ซึ่งสะสมอยู่บริเวณขอบรอยต่อระหว่างเหงือกกับฟัน โดยเชื้อจุลชีพในคราบพลัคจะปล่อยสารที่ระคายเคืองกับเนื้อเยื่อเหงือกออกมา ส่งผลให้เหงือกอักเสบ

.

2. ระยะเนื้อเยื่อปริทันต์อักเสบ

พบว่าเอ็นยึดปริทันต์ หรือเนื้อเยื่อรอบๆ รากฟันที่ยึดฟันไว้ในเบ้ากระดูกขากรรไกรถูกทำลาย จนไม่สามารถรักษาให้กลับมาอยู่ในสภาพเดิมได้ เกิดเหงือกร่นที่เก็บสะสมเศษอาหารง่ายขึ้น

.

3. ระยะเนื้อเยื่อปริทันต์อักเสบอย่างรุนแรง

พบฟันโยกซึ่งเกิดจากกระดูกเบ้าฟันและเนื้อเยื่อเอ็นยึดปริทันต์ถูกทำลายจนหมด นอกจากนี้ยังมีอาการเหงือกอักเสบเป็นหนอง เหงือกบวมที่ฟันกรามและฟันหน้า ปวดฟันมาก ทำให้ไม่สามารถใช้ฟันบดเคี้ยวอาหารได้ตามปกติ

.

ผลข้างเคียงที่เกิดจากเหงือกบวม

1. ฟันร่วง

กระดูกขากรรไกรเสื่อมจากภาวะเหงือกอักเสบ

.

2. เชื้อโรคจากฝีหรือหนองในฟัน

แพร่กระจายไปยังเนื้อเยื่อส่วนต่าง ๆ หรือเข้าสู่กระแสเลือด จนเกิดภาวะติดเชื้อในกระแสเลือดตามมา

.

3. เซลล์มะเร็ง

เซลล์มะเร็งในช่องปากเจริญเติบโตและลุกลามไปสร้างความเสียหายแก่เนื้อเยื่อส่วนอื่น จนกลายเป็นมะเร็งช่องปากได้

.

4. ไม่สามารถรับประทานอาหารได้ตามปกติ

เกิดปัญหาภาวะขาดสารอาหารบางประเภทได้

.

วิธีการรักษาเหงือกบวมในเด็ก

1. กรณีที่เหงือกบวม เหงือกอักเสบเป็นหนอง

หมอฟันเด็กจะขูดหินปูนและเกลารากฟัน โดยทำความสะอาดเอาคราบหินปูนออกทั้งบริเวณฟันหน้าและฟันกราม โดยอาการเหงือกบวมและเหงือกอักเสบจะหายไปเองภายใน 1-2 สัปดาห์ ทั้งนี้จะต้องรับประทานยาฆ่าเชื้้อ และใช้น้ำยาบ้วนปากต้านเชื้อจุลินทรีย์ควบคู่กันไปด้วย

.

2. กรณีที่มีภาวะเหงือกร่น

หมอฟันเด็กจะผ่าตัดเพื่อปลูกถ่ายเหงือก โดยนำเนื้อเยื่อจากบริเวณอื่นในช่องปากมาซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่ถูกทำลาย รวมทั้งปลูกกระดูกร่วมเพื่อให้สภาวะเหงือกใกล้เคียงกับปกติที่สุด

.

3. เหงือกบวมจากฟันคุด

หมอฟันเด็กจะถ่ายภาพรังสีเพื่อวินิจฉัยและผ่าฟันคุดซี่ดังกล่าวออก หลังจากการผ่าฟันคุดอาจต้องรับประทานยาปฏิชีวนะและยาแก้ปวดเป็นเวลา 1 สัปดาห์

.

4. รากฟันอักเสบ

หมอฟันเด็กจะรักษารากฟันโดยประเมินสภาวะฟันอย่างละเอียดว่าสามารถเก็บฟันซี่ดังกล่าวเอาไว้หรือไม่ หากไม่สามารถรักษาได้อาจต้องถอนฟันซี่ดังกล่าวออก

.

วิธีการป้องกันเด็กเหงือกบวม

1. ทำความสะอาดช่องปากอย่างถูกวิธี

ควรทำความสะอาดช่องปากด้วยการแปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง หากเป็นไปได้ควรแปรงฟันทันทีหลังรับประทานอาหารเสร็จ

.

2. ใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดช่องปาก

หลังจากการแปรงฟันแล้วควรใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดช่องปาก ได้แก่ ไหมขัดฟัน และน้ำยาบ้วนปากสำหรับเด็กควบคู่กัน

.

3. พบหมอฟันเด็กเป็นประจำทุก 6 เดือน

เพื่อตรวจเช็คและดูพัฒนาการของฟัน หากพบปัญหาช่องปาก หมอฟันเด็กจะแจ้งให้คุณแพ่อคุณแม่ทราบทันที

.

4. หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่อเหงือกบวม

ไม่ว่าจะเป็นพฤติกรรมที่ทำจากความเคยชิน เช่น การรับประทานอาหารประเภทน้ำตาลหรือแป้งมากเกินไป การใช้ลิ้นดุนฟันแรงๆ หรือจะเป็นพฤติกรรมที่ทำโดยไม่รู้ตัวอย่างการนอนกัดฟัน

.

5. ไม่ละเลยต่ออาการเหงือกบวม

หากรู้สึกว่าเหงือกบวมเพียงเล็กน้อยควรหมั่นสังเกตอาการเป็นประจำ หากปวดเหงือกบวมนานกว่า 2 สัปดาห์ ควรรีบพาไปพบหมอฟันเด็กทันที

.

6. บรรเทาอาการปวดเบื้องต้นด้วยแผ่นประคบร้อน

กรณีที่เด็กเหงือกบวมแล้วรู้สึกปวด ผู้ปกครองควรใช้แผ่นประคบร้อนวางบนใบหน้าบริเวณเหงือกบวมเพื่อบรรเทาอาการบวม

.

บทความที่น่าสนใจ

• แนะนำอาหารบำรุงฟันสำหรับเด็ก
• 6 วิธีดูแลฟันอย่างไรให้อยู่กับเราไปนานๆ
• กลบกลิ่นปากให้หายได้ด้วยการดูแลช่องปากอย่างถูกต้อง

ปรึกษา นัดหมาย หรือสอบถามเพิ่มเติม

คลินิกทันตกรรม Homey Dental Clinic เป็นคลินิกที่มีบริการการดูแลฟันและสุขภาพเหงือกอย่างครบวงจร ไม่ว่าจะเป็นการทำฟันแบบป้องกัน เช่น เคลือบฟลูออไรด์ อุดฟัน ขูดหินปูน ขัดฟัน การทำฟันแบบรักษา เช่น ถอนฟัน รักษารากฟัน ฟันเทียม ฟันปลอม ผ่าฟันคุด และการทำฟันเพื่อความงามเช่น จัดฟันโลหะ จัดฟันดามอน จัดฟันแบบใส (invisalign) ทำรีเทนเนอร์ การฟอกสีฟันด้วย Zoom ทุกเคสดูแลโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

นอกจากนี้ยังเป็นคลินิกเฉพาะทางด้านการดูแลสุขภาพฟันเด็กโดยมีทันตแพทย์เด็กที่จบมาโดยเฉพาะถึง 8 ท่าน ทำให้สามารถรับมือกับปัญหาเด็กกลัวหมอฟัน เพราะที่นี่เน้นการดูแลเด็กอย่างเป็นมิตร บรรยากาศเหมือนอยู่ที่บ้าน ทำให้เด็กสามารถมาหาหมอฟันอย่างมีความสุข เปิดประสบการณ์ใหม่ให้เด็กไม่กลัวการรักษาฟัน

สาขาทั้งหมดของ Homey Dental Clinic 

สาขากาญจนาภิเษก ซอย 7/2 แขวง ศาลาธรรมสพน์ เขตทวีวัฒนา กรุงเทพมหานคร 10170	สาขาประดิษฐ์มนูญธรรม 991 ซอย ลาดพร้าว 87 แขวงคลองจั่น เขตบางกะปิ กรุงเทพมหานคร 10240	สาขา I’m Park จุฬา (เฉพาะเด็ก) โครงการ I’mpark จุฬาฯ  355 ถนน เจริญเมือง แขวง วังใหม่ กรุงเทพมหานคร 10330